ಸೌರಮಂಡಲದಲ್ಲೀಗ ಬರೀ ಎಂಟು ಗ್ರಹಗಳು

ಸೌರವ್ಯೂಹದಲ್ಲೆಷ್ಟು ಗ್ರಹಗಳಿವೆ? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ’ಒಂಭತ್ತು ಗ್ರಹಗಳು: ಬುಧ, ಶುಕ್ರ, ಭೂಮಿ, ಮಂಗಳ, ಗುರು, ಶನಿ, ಯುರೇನಸ್, ನೆಪ್ಚ್ಯೂನ್, ಪ್ಲೂಟೋ’ ಎಂಬುದಾಗಿ ಒಂದೇ ಉಸಿರಿಗೆ ಪಟಪಟ ಹೇಳಿಬಿಡುತ್ತೀರಿ, ಅಲ್ಲವೆ? ಆದರೀಗ ನಮ್ಮನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ದಿನಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುವ ಗ್ರಹಗಳು ಎಂಟು. ಇನ್ನುಮುಂದೆ ಪ್ಲೂಟೋವನ್ನು ಗ್ರಹವೆಂದು ಕರೆಯುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ.
’ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ’ ಝೆಕ್ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಪ್ರೇಗ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಎಂಟನೆಯ ಮಹಾ ಅಧಿವೇಶನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚರ್ಚೆಗಳ ನಂತರ ’ಗ್ರಹ’ ಎಂಬ ಶಬ್ದದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು. ಈ ಹೊಸ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯನ್ವಯ ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಕಡೆಯ ಮತ್ತು ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಹ ಪ್ಲೂಟೋ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ೭೫ ದೇಶಗಳ ೨೫೦೦ ಖಗೋಳ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಪ್ರೇಗ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಾರಗಳ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಿದ ನಂತರ ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯನಿಗೀಗ ಗ್ರಹಗಳು ಒಂಭತ್ತಲ್ಲ, ಬರೀ ಎಂಟು ಎಂಬ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಎರಡು ವಾರಗಳ ಹಿಂದೆ ಆರಂಭಗೊಂಡ ಆ ಸಭೆಯ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಸೌರಮಂಡಲದ ಗ್ರಹಗಳ ಗುಂಪಿಗೆ ಸಿರಿಸ್, ಝೇನಾ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾರನ್ ಈ ಮೂರನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸಬೇಕೆಂಬ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಮುಂದಿಡಲಾಗಿತ್ತು. ’ಗ್ರಹ’ ಎಂದರೇನು? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸಮರ್ಪಕವಾದ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾದ ಹಾಗೂ ಸರ್ವಸಮ್ಮತ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೂ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಹೆಗಲ ಮೇಲಿತ್ತು.
ಇನ್ನೂ ಮೂರು ಗ್ರಹಗಳು ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯನ ಬಳಗಕ್ಕೆ ಸೇರುವವೆ? ಇಡೀ ಜಗತ್ತೇ ಪ್ರೇಗ್ನ ಸಭೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಿರುವ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಎದುರು ನೋಡುತ್ತಿತ್ತು.
ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಸಂಘ ತನ್ನ ಹೊಸ ನಿರ್ಣಯಗಳನ್ನು ಜನರ ಮುಂದಿಟ್ಟಿದೆ. ’ಗ್ರಹ’ದ ಹೊಸ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯನ್ನು ಈಗಿರುವ ಗ್ರಹಗಳಿಗೊಂದೇ ಅಲ್ಲ, ಮುಂದೆ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗುವ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಪ್ಲೂಟೋಕ್ಕೆ ಗ್ರಹದ ಪಟ್ಟದಿಂದ ಕೊಕ್ ಕೊಡಲೇಬೇಕಾಗಿದೆ.
’ಗ್ರಹ’ದ ನವವ್ಯಾಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಅದು ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ಗುಂಡನೆಯ ಆಕಾಶಕಾಯವಾಗಿರಬೇಕು, ಗುರುತ್ವಬಲದ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಗೋಳಾಕೃತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕು, ಅದರ ಪಥಕ್ಕೆದುರಾಗಿ ಎಡತಾಕುವ ಇತರ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳಿರಬಾರದು.
ಈ ನಿಬಂಧನೆಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಪ್ಲೂಟೋ ಒಂದುಳಿದು ಉಳಿದ ಎಂಟೂ ಗ್ರಹಗಳು ಪಾಲಿಸುತ್ತಿವೆ. ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುವಾಗ ಒಂದು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡೆರಡು ಬಾರಿ ನೆಪ್ಚೂನಿನ ಕಕ್ಷೆಯೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಪ್ಲೂಟೋದ ಪಥಚಲನವೇ ಅದನ್ನು ಗ್ರಹಗಳ ಬಣದಿಂದ ಉಚ್ಛಾಟಣೆಗೊಳಿಸಲು ಕಾರಣ. *
ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯನ ಬಳಗದ ಇತರ ಸದಸ್ಯರುಗಳಿಗೂ ಸಂಸ್ಥೆ ಹೊಸ ನಾಮಕರಣಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುವ ಗುಂಡನೆಯ ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹವಲ್ಲದ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳನ್ನು ’ಕುಬ್ಜಗ್ರಹ’ಗಳೆಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುವುದು.(ನಾವಿವನ್ನು ಏನೆಂದು ಕರೆಯೋಣ? ’ಕುಬ್ಜಗ್ರಹಗಳು’, ’ಮರಿಗ್ರಹಗಳು’ ಅಥವಾ ’ಕಿರುಗ್ರಹಗಳು’?) ಉಳಿದೆಲ್ಲವೂ ಅಂದರೆ ಧೂಮಕೇತುಗಳು, ಉಪಗ್ರಹಗಳು ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಚಿಕ್ಕ, ಪುಟ್ಟ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳೆಲ್ಲವೂ ’ಇತರೇ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳು’ ಎಂಬ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಲಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈಗ ಪ್ಲೂಟೋ, ಸಿರಿಸ್ ಮತ್ತು ಝೇನಾ ಕಿರುಗ್ರಹಗಳೆನಿಸಿದರೆ ಕ್ಯಾರನ್ ನಮ್ಮ ಚಂದ್ರನಂತೆ ’ಸೌರಮಂಡಲದ ಇತರೆ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳು’ ಎಂಬ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಒಟ್ಟೂ ಸೇರಿ ’ಪ್ಲೂಟಾನ್’ಗಳೆನಿಸುತ್ತವೆ.
ಕಳೆದ ಅಗಸ್ಟ್ ಇಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕರಂದು ಸಭೆಯ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಪ್ರಕಟವಾದಾಗ ’ಮೂರು ಹೊಸ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಮನನ ಮಾಡಬೇಕಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಸೌರಮಂಡಲದಲ್ಲೀಗ ಎಂಟೇ ಗ್ರಹಗಳು ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟರೆ ಸಾಕು’ ಎಂದು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತದ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ, ಜ್ಞಾನ – ವಿಜ್ಞಾನ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವವರು (ವಿಶ್ವಕೋಶದ ೨೦೦೭ರ ಆವೃತ್ತಿ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ನಿರ್ಣಯಕ್ಕಾಗಿ ತನ್ನ ಮುದ್ರಣವನ್ನು ಮುಂದೂಡಿತ್ತು), ಪಾಠ ಮಾಡುವವರು, ಸಂಶೋಧಕರು ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ಸೌರವ್ಯೂಹ ಮಾದರಿಯ ಆಟಿಗೆ ವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಕರು ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟಿರಲಿಕ್ಕೆ ಸಾಕು.
ಸಿರಿಸ್: ೧೮೦೧ರಲ್ಲಿ ಸಿರಿಸ್ ಅನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಾಗ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುವ ಗೋಳಾಕಾರದ ಆಕಾಶಕಾಯವೆಂದು ಅದನ್ನು ಗ್ರಹಗಳ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಮುಂದೆ ಮಂಗಳ ಮತ್ತು ಗುರು ಗ್ರಹಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಅನೇಕ ಆಕಾಶ ಕಾಯಗಳ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಸಿರಿಸ್ ಕೂಡ ಒಂದು ಎಂಬುದು ತಿಳಿದಾಗ ಅದನ್ನು ಗ್ರಹದಿಂದ ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಈಗ ಪ್ಲೂಟೋ, ಝೇನಾಗಳ ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸಿರಿಸ್ ಅನ್ನು ಗ್ರಹವೆಂದು ಕರೆಯುವ ಸನ್ನಾಹ ನಡೆದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಗುಂಡಗಿರುವ ಸಿರಿಸ್ ಒಂದು ಕಿರುಗ್ರಹವಷ್ಟೆ.
ಝೇನಾ: ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮುಂದುವರೆದಂತೆ ಹೊಸ ನಮೂನೆಯ, ಉಚ್ಚ ಗುಣಮಟ್ಟದ ದೂರದರ್ಶಕಗಳು, ಆಕಾಶಕಾಯಗಳ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಕಂಪ್ಯೂಟರುಗಳು ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದಿವೆ. ೨೦೦೩ರಲ್ಲಿ ಬ್ರೌನ್ ಎಂಬ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸೂರ್ಯನಿಂದ ೯೦೦ಕೋಟಿ ಮೈಲು ದೂರದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ಪ್ಲೂಟೋಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾದ ಹೊಸ ಆಕಾಶ ಕಾಯವೊಂದನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದ. ಉಳಿದ ಗ್ರಹಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಪ್ಲೂಟೋಕ್ಕಿಂತಲೂ ದೊಡ್ದದಿದ್ದುದರಿಂದ ಅದನ್ನೂ ಸೂರ್ಯನ ಬಳಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸುವುದೆಂತಾಯಿತು. ಯುಬಿ ೧೦೩ ಎಂಬ ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಹೊತ್ತ ಹಾಗೂ ಅನ್ವೇಷಕನಿಂದ ಝೇನಾ ಎಂಬ ಮುದ್ದು ಹೆಸರು ಪಡೆದ ಆ ಆಕಾಶಕಾಯವೂ ಈಗ ’ಕುಬ್ಜಗ್ರಹ’ಗಳ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿದೆ.
ಕ್ಯಾರನ್: ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಬಹುದಾಗಿದ್ದ ಮೂರನೆಯ ಗ್ರಹವೆಂದರೆ ಕ್ಯಾರನ್. ಹಬ್ಬಲ್ ದೂರದರ್ಶಕ ರಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ ಕ್ಯಾರನ್ ಇದುವರೆಗೂ ಪ್ಲೂಟೋದ ಉಪಗ್ರಹವೆನಿಸಿತ್ತು. ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚೂ ಕಡಿಮೆ ಪ್ಲೂಟೋದಷ್ಟೇ ಇರುವ ಕ್ಯಾರನ್ ಅನ್ನೂ ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಗ್ರಹಗಳಲ್ಲೊಂದೆಂದು ಸೇರಿಸುವುದೆಂದಾಗಿತ್ತು. ಆದರೀಗ ಪ್ಲೂಟೋವನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕುತ್ತಿರುವ ಕ್ಯಾರನ್ ’ಸೌರಮಂಡಲದ ಇತರೆ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳ’ಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ.
* ಸದಾ ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪುಟ್ಟ ಪ್ಲೂಟೊ ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಪ್ಲೂಟೋವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಾಗ ಅದು ಅತ್ತ ಮೊದಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಗ್ರಹಗಳಂತೆ ಶಿಲೆ, ಬಂಡೆಗಳ ಲಕ್ಷಣವನ್ನೂ ಹೊಂದದೆ, ಇತ್ತ ಉಳಿದ ನಾಲ್ಕು ಗ್ರಹಗಳಂತೆ ಅನಿಲದ ಗೋಳವೂ ಆಗಿರದೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿತ್ತು. ಅದರ ನಿಲುವು ಉಳಿದ ಗ್ರಹಗಳಿಗಿಂತ ೧೭ ಡಿಗ್ರಿ ಓರೆ. ಅದರ ಕಕ್ಷೆಯೋ ಉಳಿದವಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಉದ್ದಕ್ಕೆ ಜಗ್ಗಿ ಬಿಟ್ಟ ಹಾಗಿತ್ತು. ಒಮ್ಮೆ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ಸಮೀಪವಾಗಿ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಅತಿ ದೂರವಾಗಿ ಅದು ಚಲಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಇಷ್ಟಾದರೂ ಗ್ರಹಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅಂದರೆ ದುಂಡನೆಯ ಆಕಾರ, ವ್ಯಾಸ ೮೦೦ ಕಿಮೀ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು, ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತಿದೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಪ್ಲೂಟೋಕ್ಕೆ ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಸದಸ್ಯ ಪಟ್ಟ ದೊರೆತಿತ್ತು. ಮುಂದೆ ’ಗ್ರಹ’ದ ಎಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನೂ ಪ್ಲೂಟೋ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸಾಬೀತಾದ ಮೇಲೂ ಅದು ಆ ಪಟ್ಟದಲ್ಲೇ ಉಳಿದಿತ್ತು.
ಸೌರವ್ಯೂಹದ ರಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿಲ್ಲ. ’ನೆಪ್ಚೂನ್ ಆಚೆಯಿರುವ ವೈಪರ್ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಲೂಟೋ ಕೂಡ ಒಂದು, ಅದೊಂದು ಗ್ರಹವೇ ಅಲ್ಲ’ ಎಂದು ಮುಂಚಿನಿಂದಲೂ ವಾದಿಸಿದವರಿದ್ದಾರೆ. ’ಪ್ಲೂಟೋದ ಬದಲು ಝೇನಾವನ್ನು ಒಂಭತ್ತನೆಯ ಗ್ರಹವೆಂದು ಗುರುತಿಸಬೇಕು’ ಎಂಬುದಾಗಿ ಒಂದು ಬಣ, ’ಪ್ಲೂಟೋ ಇರಲಿ, ಝೇನಾ ಕೂಡ ನಮ್ಮ ಸೌರವ್ಯೂಹದ ಸದಸ್ಯನಾಗಲಿ’ ಇನ್ನೊಂದು ಬಣ, ’ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ರಗಳೆ ಯಾಕೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾದ ಎಂಟು ಗ್ರಹಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಮನ್ನಿಸೋಣ’ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕೆಲ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು. ಪ್ಲೂಟೋಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾದ ಕೆಲವು ಹೊಸ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ’ಪ್ಲೂಟೋ ಗ್ರಹವಾದರೆ ಅವಕ್ಕೂ ಆ ಮನ್ನಣೆ ದೊರೆಯಬೇಕು’ ಎಂದೂ ವಾದ ಸಾಗಿದೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕಿನ ಹೇಡನ್ ತಾರಾಲಯದಲ್ಲಿ ೨೦೦೦ರಲ್ಲಿ ಪ್ಲೂಟೋವನ್ನು ಗ್ರಹವೆಂದು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದನ್ನು ಕೈಬಿಡಲಾಗಿದೆ.
ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಘಟನೆ: ೧೯೧೯ರಲ್ಲಿ ಜನ್ಮ ತಾಳಿದ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ೮೬ ದೇಶಗಳ ನುರಿತ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸರಕಾರೀ ಹಾಗೂ ಖಾಸಗಿ ರಂಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಖಗೋಳ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನೂ ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ಹೊಸದಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲ ಆಕಾಶಕಾಯಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಆಗಸದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುವ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತಿದೆ. ಆಕಾಶಕಾಯಗಳು ಅವು ಗ್ರಹ, ನಕ್ಷತ್ರ, ಕ್ಷೀರಪಥ, ನೀಹಾರಿಕೆ ಅಥವಾ ಕ್ಷುದ್ರಗ್ರಹ, ಧೂಮಕೇತು, ಉಲ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಆಗಿರಲಿ- ಸೂಕ್ತವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ ನೀಡಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ನಾಮಕರಣ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯದ್ದು.
ಸರೋಜಾ ಪ್ರಕಾಶ